Toki Mesleki Ve Teknik Anadolu Lisesi

Muhasebe ve Finansman Alanı

Alanın Mevcut Durumu ve Geleceği

Türkiye, uzun süredir iş gücünün niteliğini yükseltmek ve ekonominin tüm sektörlerinde istihdam imkânlarını artırabilmek için mesleki eğitim sistemini geliştirmeye çalışmaktadır. Ülkemiz ekonomisi açısından çok önemli olan bu sektöre kalifiye eleman yetiştiren mesleki eğitim sistemine yeni bir anlayış getirilecektir.

Muhasebe ve finansman hizmetleri, tüm sektörlerin vazgeçilmez bir parçasıdır. Teknolojik gelişmelere paralel olarak, bu meslek aynı hızla gelişmeye ve değişmeye devam etmektedir. Muhasebe ve finansman hizmetleri bilgisayar ortamında yapılmaktadır. Bu gelişme ile meslek alanında hızlı değişimlere ayak uydurabilecek elemanlara ihtiyaç duyulmaktadır.

Muhasebe ve Finansman alanında geliştirilecek olan eğitim programının iş yaşamı ihtiyaçlarına uygun olması gerekliliğinden yola çıkılarak sektör taraması ve meslek analizi yapılmıştır.

Ayrıca, çeşitli illerde alan araştırması yapılarak, sektör çalışanları ile birebir görüşülerek iş analizleri yapılmıştır. Bu amaçla geliştirilen Muhasebe ve Finansman alanı programı, yaşam boyu öğrenme ilkeleri doğrultusunda meslek elemanlarına ulusal ve uluslararası yeterlikleri kazandırmayı hedefleyen bir yapıda tasarlanmıştır.

Sektördeki Değişim ve Yenilikler

• Teknolojik Gelişmeler: Muhasebe ve finansman hizmetleri, giderek daha fazla bilgisayar ve yazılım kullanılarak yürütülmektedir. Bu nedenle, meslek alanında hızlı değişimlere uyum sağlayabilecek nitelikli elemanlara ihtiyaç vardır.
• Sektör Analizleri: Eğitim programları, iş yaşamının ihtiyaçlarına uygun şekilde geliştirilmektedir. Sektör taraması ve meslek analizi ile çeşitli illerde yapılan alan araştırmaları, sektör çalışanlarıyla birebir görüşmelerle desteklenmiştir.

Alanın Altında Yer Alan Meslekler

Muhasebe ve finansman alanında bulunan meslekler, sektördeki temel işlevleri yerine getiren kritik roller üstlenmektedir. Bu meslekler şunlardır:

• Bilgisayarlı Muhasebe
• Dış Ticaret Ofis Hizmetleri
• Finans ve Borsa Hizmetleri

Muhasebe, finans ve borsa hizmetleri tüm sektörlerin vazgeçilmez bir parçasıdır. Teknolojik gelişmelere paralel olarak, bu meslekler aynı hızla gelişmeye ve değişmeye devam etmektedir. Muhasebe ve finansman hizmetleri bilgisayar ortamında yapılmaktadır. Bu gelişme ile meslek alanında hızlı değişimlere ayak uydurabilecek elemanlara ihtiyaç duyulmaktadır.

Bilgisayarlı Muhasebe Elemanı

Hesap planı sistemini oluşturan, beyannameye esas teşkil eden bilgi ve belgelerin intikalini sağlayan, beyannameleri düzenleyen, bilgisayarı kullanan, defterleri mevzuata göre tutan, firmanın kredi ve cari hesap durumunu takip eden, koordinasyon sağlayan, yazışma ve raporları yazan, Sosyal Güvenlik Kurumu işlemleri hakkında bilgi sahibi olan nitelikli kişidir.

Görevleri:

• Hesap planı sistemini oluşturmak.
• Beyannameye esas teşkil eden bilgi ve belgelerin intikalini sağlamak.
• Beyannameleri düzenlemek.
• Bilgisayar kullanmak.
• Defterleri tutmak.
• Firmanın kredi ve cari hesap durumunu kontrol etmek.
• Koordinasyon sağlamak.
• Yazışma ve raporları yazmak.
• Sosyal Güvenlik Kurumu ve İŞKUR bildirgelerini hazırlamak.

Dış Ticaret Ofis Elemanı

İhracat/İthalat operasyonları olan firmalarda siparişlerin alınması, sipariş formları ve proforma faturaların hazırlanması, siparişlerin üretim-planlama birimine bildirilmesi, üretilen ürünlerin nakliyesi ve gümrük işlemleri ile ürün bedellerinin tahsilatı sürecindeki işleri takip eden kişidir.

Görevleri:

• Çalışma planı ve iş organizasyonu yapmak.
• Siparişlerle ilgili gerekli formları doldurmak.
• Planlama ve operasyon birimi ile koordinasyon sağlamak.
• İlgili ihracat ve ithalat dökümlerini hazırlamak.
• Nakliye firması ile gümrük müşaviri arasında iletişimi sağlamak.
• Yapılan ithalat/ihracat işlemi sonrası ilgili birimler ve müşteri ile iletişim kurmak.
• Müşteri cari hesaplarının ve sevkıyatların kontrolünü yapmak, rapor oluşturmak.

Finans Hizmetleri Elemanı

Borsa seansından önceki, seans esnasındaki ve seans sonrasındaki işlemleri yapan, müşterilere kredi ayarlayan, ekonomi ve şirket haberlerini takip ederek müşterilere danışmanlık hizmeti veren nitelikli kişidir. İş öncesi hazırlık yapan, reyon işlemlerini yapan/yaptıran mesleki gelişime ilişkin faaliyetleri yürüten sorumluluk sahibi nitelikli kişidir.

Görevleri:

• Günlük para hareketlerini takip etmek.
• Günlük satışları ve kayıtları kontrol etmek.
• Banka işlemlerini yürütmek.
• Satıcılar ile ticari ilişkileri düzenlemek.
• Stokları yönetmek.
• Tahsil ve tediye işlemlerinin ön muhasebesini gerçekleştirmek.
• Alımları sevk ve idare etmek.
• Sosyal Güvenlik Kurumu belgelerinin düzenlenmesi ve ödemelerini yapmak.
• Seans öncesi işlemleri yapmak.
• Seans esnasındaki işlemleri yapmak.
• Kredisi uygun olmayan müşterilere kredi ayarlamak.
• Ekonomi ve şirket haberlerini takip etmek.
• Müşterilere danışmanlık yapmak.
• Seans sonu işlemleri yapmak.

Meslek Elemanında Aranan Özellikler

Muhasebe ve finansman alanında çalışacak bireylerde aranan temel özellikler şunlardır:

• Meslek ile ilgili bilgi birikimi ve becerilere sahip olmak.
• Dikkatli ve dürüst olmak.
• Etkili iletişim kurma becerisi.
• İnsan ilişkilerine özen göstermek ve ekip çalışmasına yatkın olmak.
• Yeniliklere açık olmak ve işlerin zamanında bitirilmesine özen göstermek.
• Mesleği ile ilgili etik ilkelere uygun davranmak.

Çalışma Ortamı ve Şartları

Muhasebe hizmetleri genellikle büro ortamında yürütülmektedir. Bu ortamlar, işçi sağlığı ve güvenliği açısından önemli riskler taşımamaktadır. Ancak, muhasebe işlemleri zaman açısından kritik öneme sahip olduğundan, yükümlülüklerin zamanında yerine getirilmesi zorunludur.

Meslek mensuplarının kazançları, S.M.M.M.O (Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Odaları) tarafından belirlenen tarifelere göre düzenlenmektedir. Alt meslek gruplarının kazançları ise çalıştıkları işyerine göre değişiklik göstermektedir.

İş Bulma İmkanları

Muhasebe ve finansman alanında mezun olanlar, aşağıdaki yerlerde çalışma imkanına sahiptir:

• Muhasebe ve mali müşavirlik bürolarında.
• Dış ticaret ve finans kuruluşlarının ilgili departmanlarında.
• Ticari işletmelerin muhasebe servislerinde.
• Her türlü kuruluşun mali işlerle ilgili bölümlerinde.

Mesleğin oldukça geniş bir çalışma alanı mevcuttur.

Meslek mensupları; muhasebe ve mali müşavirlik bürolarında, dış ticaret ve finans kuruluşlarının ilgili departmanları ile ticari işletmelerin muhasebe servislerinde çalışabilirler. Ayrıca her türlü kuruluşun mali işlerle ilgili bölümlerinde çalışabilirler. Mesleğin oldukça geniş bir çalışma alanı mevcuttur.

Eğitim ve Kariyer İmkanları

Meslek eğitimi, ortaöğretimde Anadolu ticaret ve ticaret meslek liselerinde verilmektedir. Bu okullardan mezun olanlar meslek yüksek okullarının ilgili bölümlerine sınavsız geçiş yaparak ön lisans düzeyinde eğitim alırlar. Ön lisans programını tamamlayanlar, ÖSYM tarafından yapılan dikey geçiş sınavında başarılı oldukları takdirde alanları ile ilgili lisans programlarına geçebilirler. Bu eğitimden sonra ÖSYM′nin yapacağı sınav neticesinde başarılı olanlar lisans düzeyinde eğitim de alabilirler. İş yerlerinde belli bir süre çalışarak idari yönden de ilerleme sağlamaları mümkündür. Ayrıca, 3568 Sayılı Kanun ile düzenlenmiş olan serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir, yeminli mali müşavir unvanlarını da belirli çalışma şartlarını yerine getirerek alabilirler.

Mezuniyet Sonrası Olanaklar

Muhasebe ve Finansman alanından mezun olanlar, geniş bir çalışma alanına sahip olduklarından dolayı iş bulma imkanları oldukça fazladır. Mezunlar, kamu ve özel sektör kuruluşlarında muhasebe, finans, dış ticaret ve borsa hizmetleri alanlarında çalışabilirler. Ayrıca kendi muhasebe bürolarını açarak serbest muhasebeci veya mali müşavir olarak da hizmet verebilirler.

Öğretim Programının Amaçları

Dünyada ve ülkemizde elektronik ticaret ve teknoloji hızla gelişmektedir. Buna bağlı olarak ticarette yaygınlaşmaktadır. Gelişme ve değişimlere göre muhasebe belgelendirme, kayıt, raporlama, analiz ve yorumlama yöntemlerinde de gelişmeler ve değişimler olmaktadır.

Ticari yaşamda işletmelerin başarılı yönetilebilmesi, işletmelerde muhasebe kayıtlarının ve bunun sonucu alınan raporların doğru yorumlanması ve analiz edilmesine bağlıdır. Muhasebe ve Ticaret alanında çalışanların teknolojideki ve ticari yaşamdaki yenilikleri takip etmesi, uyum sağlaması, kayıt, raporlama, analiz ve yorumlamaları daha doğru ve hızlı yapmalarını sağlayacaktır.

Günümüzde ticari yaşamı düzenleyen kanun, yönetmelik ve kurallar hızla değişmeye başlamıştır. Muhasebe ve Ticaret alanında çalışanlar, kanun ve yönetmeliklerdeki değişiklikleri yakından takip edebilmelidir. Muhasebe ve dış ticaret alanında çalışacak elemanların sektörün istediği nitelikte yetiştirilmesi için program güncellemesine ihtiyaç duyulmuştur. Bu ihtiyaca cevap verecek güncelleme yapılmıştır.

Programın Temel Hedefleri:

• Yeni Çağ Beceri Kazanımı: Meslek etiği, iş sağlığı ve güvenliği, teknolojik gelişmeler, çevre koruma ve girişimcilik gibi konularda beceriler kazandırmak.
• Hukuk Bilgisi: Temel hukuk bilgisi ve mesleki matematik işlemleri yapabilme becerisi kazandırmak.
• Yazılım Kullanımı: Kelime işlemci, elektronik tablolama ve sunu hazırlama programlarını kullanabilme yetkinliği sağlamak.

Muhasebe Dalında Hedefler:

• Zaman Yönetimi: İş sağlığı ve güvenliği tedbirleri doğrultusunda metin yazma becerisini geliştirmek.
• Muhasebe Paket Programları: Ön muhasebe işlemleri ve muhasebe kayıtlarını mevzuata uygun olarak yapabilme yeteneği kazandırmak.

Dış Ticaret Dalında Hedefler:

• E-Ticaret Uygulamaları: Dış ticaret mevzuatı ve uygulamalarına yönelik bilgi ve becerileri geliştirmek.
• Muhasebe Kayıt İşlemleri: Dış ticaret muhasebe işlemlerini mevzuata uygun olarak yapabilme yetkinliği sağlamak.

Muhasebe ve Finansman Alanı Çerçeve Öğretim Programı

Muhasebe ve Finansman alanı çerçeve öğretim programında;

• Muhasebe
• Dış Ticaret

Bu doğrultuda Muhasebe ve Finansman alanı altında yer alan mesleklerde ulusal ve uluslararası düzeyde standartlara uygun örgün öğretim programı hazırlanmıştır.

Bu programı tamamlayan öğrenciye;

• Yeni çağ becerileri ve tasarım odaklı düşünme yaklaşımı doğrultusunda “meslek etiği ve ahilik, iş sağlığı ve güvenliği, teknolojik gelişmeler ve endüstriyel dönüşüm, çevre koruma, girişimci fikirler, iş kurma ve yürütme, fikrî ve sınai mülkiyet hakları” konularında mesleki gelişim sağlayacak beceriler kazanma,
• İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak temel muhasebe uygulama ve işlemlerini mevzuatına uygun şekilde yapma,
• Mesleki matematik işlemleri yapma,
• İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak kelime işlemci, elektronik tablolama ve sunu hazırlama programlarını kullanabilme,
• Ekonomik hayatın gerekli kıldığı temel bilgi ve beceriler ile ilgili kendini geliştirme,
• Temel hukuk bilgi ve becerilerini kazandırma,

ile ilgili ortak bilgi, beceri ve yetkinliklerin yanı sıra;

Muhasebe Dalında:

• İş sağlığı ve güvenliği tedbirleri doğrultusunda tuşlara doğru teknikle vurarak, süreli metin yazma,
• İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak muhasebe paket programlarını kullanarak ön muhasebe işlemlerini ve muhasebe kayıtlarını yapma,
• Girişimcilik ve işletme yönetimi kavramları ve uygulamaları konusunda kendini geliştirme,
• Vergi ve beyannameler ile ilgili kavramları tanıma, uygulama ve işlemlerini yapma,
• Şirketler muhasebesi işlemlerini mevzuata uygun olarak yapma,
• Ürün ve hizmet maliyet kayıtlarını mevzuata uygun olarak yapma,
• İş ve sosyal güvenlik hukuku konusunda kendini geliştirme,

Dış Ticaret Dalında:

• İş sağlığı ve güvenliği tedbirleri doğrultusunda e-ticaret uygulamaları yapma,
• Dış ticaret ile ilgili temel bilgi ve beceriler konusunda kendini geliştirme,
• Dış ticaret mevzuatı ve uygulama bilgi ve beceriler konusunda kendini geliştirme,
• İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak dış ticarette paket programları kullanarak dış ticaret işlemlerini yapma,
• Muhasebe kayıt işlemlerini mevzuata uygun olarak yapma,
• İş sağlığı ve güvenliği tedbirleri doğrultusunda dış ticaret muhasebe işlemlerini yapma,
• Mesleki yabancı dili kullanma ile ilgili bilgi ve beceriler konusunda kendini geliştirme,
• Dış ticaret uygulamalarını yapma ile ilgili bilgi, beceri ve yetkinliklerin kazandırılması amaçlanmaktadır.

Muhasebe ve Finansman Alanında Önlisans Programları

Bankacılık ve Sigortacılık (2 Yıl)

Bankacılık ve Sigortacılık önlisans programı, öğrencilere bankacılık ve sigortacılık sektöründe gerekli olan temel bilgileri sunar. Program, müşteri ilişkileri yönetimi, kredi analizi, sigorta poliçeleri yönetimi gibi konuları kapsar.

Deniz ve Liman İşletmeciliği (2 Yıl)

Bu program, deniz taşımacılığı ve liman işletmeciliği alanında bilgi ve beceriler kazandırmayı amaçlar. Öğrenciler, denizcilik ve liman yönetimi, taşıma operasyonları ve lojistik konularında eğitim alırlar.

Dış Ticaret (2 Yıl)

Dış Ticaret programı, uluslararası ticaretin kurallarını ve uygulamalarını öğretir. İthalat ve ihracat işlemleri, gümrük işlemleri ve uluslararası ticaret hukuku gibi konular bu programın kapsamındadır.

Emlak ve Emlak Yönetimi (2 Yıl)

Emlak ve Emlak Yönetimi programı, emlak sektörü hakkında temel bilgi ve beceriler kazandırır. Öğrenciler, emlak değerlendirme, mülk yönetimi ve pazarlama konularında eğitim alırlar.

Enerji Tesisleri İşletmeciliği (2 Yıl)

Enerji Tesisleri İşletmeciliği programı, enerji sektöründe tesislerin verimli yönetimi için gerekli bilgileri sağlar. Enerji üretimi, dağıtımı ve yönetimi ile ilgili eğitimler verilir.

Hava Lojistiği (2 Yıl)

Hava Lojistiği programı, hava taşımacılığı ve lojistik süreçlerini öğretir. Öğrenciler, hava yolu taşımacılığı, hava kargo yönetimi ve hava alanı operasyonları konularında bilgi sahibi olurlar.

İnsan Kaynakları Yönetimi (2 Yıl)

İnsan Kaynakları Yönetimi programı, çalışan yönetimi ve insan kaynakları stratejilerini öğretir. Personel alımı, performans değerlendirme ve iş hukuku gibi konular eğitim programının bir parçasıdır.

İşletme Yönetimi (2 Yıl)

İşletme Yönetimi programı, işletmelerin yönetiminde gerekli bilgi ve becerileri kazandırır. İşletme stratejileri, finansal yönetim ve pazarlama konuları işlenir.

Kooperatifçilik (2 Yıl)

Kooperatifçilik programı, kooperatiflerin yönetimi ve işleyişi hakkında eğitim verir. Kooperatiflerin kuruluşu, finansmanı ve yönetimi konularında bilgi edinilir.

Lojistik (2 Yıl)

Lojistik programı, mal ve hizmetlerin etkin ve verimli bir şekilde taşınması ve depolanması üzerine odaklanır. Lojistik zincir yönetimi, depo yönetimi ve ulaştırma yönetimi konuları eğitimde yer alır.

Maliye (2 Yıl)

Maliye programı, devlet bütçesi, vergi politikaları ve mali yönetim üzerine eğitim verir. Öğrenciler, mali analiz ve planlama konularında bilgi sahibi olurlar.

Marina İşletme (2 Yıl)

Marina İşletme programı, marina tesislerinin yönetimi ve işletilmesi hakkında bilgi sağlar. Marina hizmetleri, müşteri ilişkileri ve tesis yönetimi konularında eğitim verilir.

Marina ve Yat İşletmeciliği (2 Yıl)

Bu program, marina ve yat işletmeciliği alanında bilgi kazandırır. Yat kiralama, bakım ve marina hizmetleri gibi konular eğitimin bir parçasıdır.

Marka İletişimi (2 Yıl)

Marka İletişimi programı, markaların etkili bir şekilde tanıtımı ve iletişim stratejilerini öğretir. Reklamcılık, halkla ilişkiler ve marka yönetimi konuları işlenir.

Menkul Kıymetler ve Sermaye Piyasası (2 Yıl)

Bu program, menkul kıymetler ve sermaye piyasaları üzerine eğitim verir. Borsa işlemleri, portföy yönetimi ve sermaye piyasası düzenlemeleri konuları kapsamaktadır.

Muhasebe ve Veri Uygulamaları (2 Yıl)

Muhasebe ve Veri Uygulamaları programı, muhasebe süreçlerini destekleyen yazılım ve veri yönetimi üzerine eğitim sunar. Finansal raporlama ve veri analizi konularında bilgi edinilir.

Pazarlama (2 Yıl)

Pazarlama programı, ürün ve hizmetlerin pazarlama stratejilerini öğretir. Tüketici davranışları, pazar araştırması ve satış yönetimi gibi konular eğitimde yer alır.

Perakende Satış ve Mağaza Yönetimi (2 Yıl)

Bu program, perakende satış ve mağaza yönetimi üzerine bilgi verir. Mağaza yönetimi, müşteri hizmetleri ve satış stratejileri konuları işlenir.

Sağlık Kurumları İşletmeciliği (2 Yıl)

Sağlık Kurumları İşletmeciliği programı, sağlık sektöründeki kurumların yönetimi hakkında bilgi sağlar. Sağlık hizmetleri yönetimi ve sağlık kurumları düzenlemeleri konuları eğitimin bir parçasıdır.

Sivil Havacılık Ulaştırma İşletmeciliği (2 Yıl)

Bu program, sivil havacılık sektöründe ulaştırma işletmeciliği konularını öğretir. Havayolu operasyonları, hava trafik yönetimi ve uçuş planlaması gibi konular eğitimin kapsamındadır.

Sivil Havacılık Kabin Hizmetleri (2 Yıl)

Sivil Havacılık Kabin Hizmetleri programı, kabin hizmetleri ve müşteri ilişkileri üzerine eğitim verir. Kabin ekibi yönetimi, acil durum yönetimi ve yolcu hizmetleri konuları eğitimin içindedir.

Sosyal Güvenlik (2 Yıl)

Sosyal Güvenlik programı, sosyal güvenlik sistemlerinin işleyişini öğretir. Sosyal sigorta, emeklilik ve sağlık hizmetleri gibi konular eğitimde yer alır.

Tarımsal İşletmecilik (2 Yıl)

Tarımsal İşletmecilik programı, tarım sektöründe işletmecilik konularını öğretir. Tarımsal üretim, pazarlama ve işletme yönetimi konuları eğitimin bir parçasıdır.

Turizm ve Seyahat Hizmetleri (2 Yıl)

Turizm ve Seyahat Hizmetleri programı, turizm sektöründe hizmet yönetimi ve seyahat organizasyonu üzerine eğitim verir. Turist rehberliği, seyahat planlaması ve otel yönetimi konuları işlenir.

Uçuş Harekat Yöneticiliği (2 Yıl)

Bu program, uçuş harekatlarının yönetimi ve koordinasyonu üzerine bilgi verir. Uçuş planlama, hava trafik kontrolü ve operasyon yönetimi konuları eğitimin kapsamındadır.

Muhasebe ve Finansman Alanında Lisans Programları

Bankacılık (4 Yıl)

Bankacılık lisans programı, bankacılık sektöründe geniş kapsamlı bilgi ve beceriler kazandırır. Program, kredi yönetimi, bankacılık işlemleri ve finansal analiz gibi konuları içerir.

Bankacılık ve Finansman (4 Yıl)

Bankacılık ve Finansman programı, bankacılık ve finans sektörü hakkında derinlemesine bilgi sağlar. Program, finansal risk yönetimi, yatırım analizi ve bankacılık stratejileri üzerine odaklanır.

Bankacılık ve Finans (4 Yıl)

Bu program, bankacılık ve finans sektöründe profesyonel bilgi ve beceriler kazandırır. Finansal yönetim, risk analizi ve finansal planlama konuları işlenir.

Bankacılık ve Sigortacılık (4 Yıl)

Bankacılık ve Sigortacılık lisans programı, iki önemli sektörde de bilgi sağlar. Program, sigorta poliçeleri, risk yönetimi ve bankacılık hizmetleri gibi konuları içerir.

Uluslararası Finans (4 Yıl)

Uluslararası Finans programı, küresel finansal piyasalar ve uluslararası finans yönetimi konularında eğitim verir. Döviz piyasaları, uluslararası yatırım ve finansal stratejiler konuları eğitimin kapsamındadır.

Sermaye Piyasası ve Portföy Yönetimi (4 Yıl)

Sermaye Piyasası ve Portföy Yönetimi programı, sermaye piyasaları ve portföy yönetimi konularında bilgi kazandırır. Program, borsa işlemleri, yatırım stratejileri ve risk yönetimi konularını içerir.

Yiyecek İçecek Hizmetleri Alanı

Yiyecek İçecek Hizmetleri Alanının Tanımı ve Amacı

Yiyecek İçecek Hizmetleri alanı, yiyecek ve içeceklerin hazırlanması, sunulması ve servisi süreçlerini kapsayan geniş bir eğitim ve öğretim programını içerir. Bu alan, turizm sektörünün önemli bir parçası olup, sektörün ihtiyaçları ve gelişmeleri doğrultusunda nitelikli meslek elemanları yetiştirmeyi amaçlar. Yiyecek-İçecek Hizmetleri alanında verilen eğitimler, sektördeki profesyonellerin hijyen, sanitasyon, servis teknikleri ve müşteri ilişkileri gibi konularda uzmanlaşmalarını sağlar.

Öğretim Programının Amaçları

Yiyecek-İçecek Hizmetleri öğretim programının ana amaçları şunlardır:

• Mesleki Yeterlilik Kazandırma: Sektörün ihtiyaçları doğrultusunda, mesleki yeterlilikleri kazandırmak ve nitelikli elemanlar yetiştirmek.
• Hijyen ve Sanitasyon: Modern hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun çalışma yöntemlerini öğretmek.
• Servis ve Sunum: Yiyecek ve içeceklerin en iyi şekilde hazırlanması, sunulması ve servisi konularında eğitim vermek.
• Kariyer Gelişimi: Mezunlara, sektörün dinamiklerine uygun olarak kariyer gelişimi fırsatları sunmak.

Alanın Mevcut Durumu ve Geleceği

Yiyecek ve içecek hizmetleri, otelcilik, restoran, kafeterya, pastane ve toplu beslenme kurumları gibi birçok sektörde kritik bir rol oynar. Turizm sektöründeki hızlı gelişim ve sosyo-kültürel değişimler, bu alandaki hizmetlerin talebini artırmıştır. Modern hijyen ve sanitasyon standartları çerçevesinde yiyecek ve içeceklerin hazırlanması ve servisi, hem işletme kalitesini hem de tüketici sağlığını korumak için büyük önem taşır.

Meslek Dalları ve Görev Tanımları

Mutfak Elemanı (Aşçı)

Tanımı

Mutfak araç ve ekipmanlarını kullanarak hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun yiyecek ve içecekleri servise hazır hale getiren meslek elemanıdır.

Görevleri

• İş organizasyonu yapmak
• Hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun çalışma ortamı hazırlamak
• Menüleri planlamak ve yemekleri hazırlamak
• Çeşitli yemekleri ve tatlıları servise hazır hale getirmek
• Alanındaki araç ve ekipmanları kullanmak ve bakımını yapmak
• Mesleki gelişime ilişkin faaliyetleri yürütmek

Servis Elemanları (Garson)

Tanımı

Yiyecek ve içecek hizmetlerinin verildiği yerlerde servis ön hazırlıkları, sipariş alma, yiyecek ve içeceklerin servisi ile hesabın tahsili işlerini yapan meslek elemanıdır.

Görevleri

• İş organizasyonu yapmak
• Servis öncesi hazırlıkları yapmak
• Yiyecek ve içeceklerin siparişini almak ve servisini yapmak
• Hesap takdimi ve tahsilini gerçekleştirmek
• Servis sonrası işlemleri yürütmek

Pastacılık

Tanımı

Pastane mutfağı araç ve ekipmanlarını kullanarak hijyen kurallarına uygun pastane ürünlerini hazırlayan, süsleyen ve servise sunan meslek elemanıdır.

Görevleri

• İş organizasyonu yapmak
• Hijyen kurallarına uygun çalışma ortamı hazırlamak
• Hamur tekniklerini uygulayarak ürünler hazırlamak
• Kremalar ve iç malzemeler hazırlamak
• Yaş pasta ve tatlı çeşitlerini hazırlamak
• Pastane ürünlerini süslemek ve servise sunmak

Meslek Elemanlarında Aranan Özellikler

Yiyecek-İçecek Hizmetleri sektöründe başarılı bir kariyer için sahip olunması gereken özellikler:

• Diksiyon ve İletişim: Düzgün diksiyon, güler yüzlü ve saygılı olma.
• Hijyen ve Temizlik: Temiz, titiz ve düzenli çalışma alışkanlıkları.
• İkna ve İletişim Becerileri: İnsanlarla iyi iletişim kurabilme ve ikna becerisi.
• Görgü ve Protokol: Görgü ve protokol kurallarına hakimiyet.
• Mesleki Etik: Meslek etiğine bağlılık ve hizmet etmeyi sevme.

Çalışma Ortamı ve Koşulları

Yiyecek-İçecek Hizmetleri meslek elemanları, işletmelerin mutfak, servis alanı, restoran/lokanta, pastane, kafeterya gibi kapalı mekânlarında ya da açık hava bahçe mekânlarında çalışabilirler. Çalışma ortamlarının temiz, düzenli ve hijyen kurallarına uygun olması gerekmektedir.

Yiyecek İçecek Hizmetleri Bölümüne Giriş ve Eğitim

Yiyecek İçecek Hizmetleri Bölümü mezunları, sınavsız olarak meslek yüksekokullarına geçiş yapabilirler. Ayrıca, ÖSYM’nin belirlediği diğer ilgili bölümler için de üniversite okuma şansına sahiptirler.

Staj ve Uygulama

Özellikle Konya’da faaliyet gösteren mutfak ve pastanelerde, 10. ve 11. sınıf öğrencileri Nisan-Ekim ayları arasında yaz stajı uygulama eğitimi görmektedir. Bu stajlar, öğrencilerin pratik deneyim kazanmalarını ve sektöre hazırlanmalarını sağlar.

Eğitim İmkanları

Yiyecek-İçecek Hizmetleri alanında eğitim gören öğrenciler, çeşitli meslek yüksekokulu programlarına sınavsız geçiş hakkına sahiptir. Eğitim sürecinde sunulan çeşitli programlar ve kurslar, sektördeki yeterlilikleri artırarak lisans programlarına geçiş yapmalarına olanak tanır.

Eğitim Programları

• Gıda Teknolojisi: Öğrencilere sektördeki yeterliliklerini artırarak lisans programlarına geçiş yapma imkanı sunar.
• Mesleki Eğitim Merkezleri: Çıraklık eğitimi ve çeşitli meslek kursları ile nitelikli ara insan gücü yetiştirir.
• Halk Eğitimi Merkezleri: Yaygın eğitim programları ile yaşam boyu öğrenme fırsatları sunar.

Kariyer İmkanları ve Mezuniyet Sonrası Olanaklar

Eğitim sürecini tamamlayan öğrenciler, aşağıdaki alanlarda kariyer fırsatlarına sahip olabilirler:

Yiyecek-İçecek Hizmetleri alanından mezun olan öğrenciler, çeşitli iş alanlarında görev alabilirler:

• Konaklama İşletmelerinin Yiyecek-İçecek Üniteleri: Otel ve tatil köylerinin restoran, bar, kafe ve odalara servis hizmetleri.
• Pastaneler ve Unlu Mamuller Üreten Fırınlar: Tatlılar, ekmekler, kekler ve unlu mamul üretimi ve diğer hamur işlerinin üretimi ve satışında görev alabilirler
• Kurum Mutfakları: Hastaneler, okullar, üniversiteler ve büyük işletmelerin yemek servisi.
• Kafeterya, Bar ve Restoranlar: Günlük yiyecek ve içecek hizmeti sunan bağımsız işletmeler. Barlar, kulüpler ve eğlence mekanlarında iş bulabilirler.
• Yemek Fabrikaları: Toplu yemek üretimi ve dağıtımı yapan işletmeler.
• Ulaşım Araçlarının Yiyecek-İçecek Üniteleri: Uçak, tren, gemi ve otobüs gibi ulaşım araçlarında yiyecek ve içecek servisi sunan birimler.
• Resmi ve Özel Havayolları: Uçaklarda yiyecek ve içecek hizmetlerinde çalışabilirler.
• Otobüs ve Demiryolu Şirketleri: Ulaşım araçlarındaki yiyecek-içecek ünitelerinde görev alabilirler
• Fuar, Kongre ve Otelcilik Sektörleri: Büyük organizasyonlarda ve etkinliklerde catering hizmeti sağlayan firmalar.